บอนเต่า บอนป่า
บอนเต่า หรือ บอนป่า (ชื่อวิทยาศาสตร์: Caladium bicolor) เป็นพืชที่อยู่ในวงศ์บอน (Araceae) บอนชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ บอนเต่าเป็นพืชที่ปลูกเป็นไม้ประดับในหลายประเทศ แต่ในบางพื้นที่ก็มีการนำบอนเต่ามาใช้ทำกับข้าว เช่น ประเทศไทยและอินโดนีเซีย
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
บอนเต่าเป็นพืชล้มลุกที่มีหัวอยู่ใต้ดิน ลักษณะของหัวเป็นทรงกลม รี หรือรูปไข่ มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 5-10 เซนติเมตร หัวมีสีน้ำตาลเข้มหรือสีดำ ต้นบอนเต่าสูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร ก้านใบยาวประมาณ 15-30 เซนติเมตร ใบมีลักษณะเป็นรูปหัวใจหรือรูปไข่ มีสีเขียวหรือสีม่วงแดง ขอบใบเป็นจักฟันเลื่อย ใบมีขนาดกว้างประมาณ 10-15 เซนติเมตร และยาวประมาณ 15-20 เซนติเมตร ช่อดอกมีลักษณะเป็นแท่ง กลีบดอกมีสีเขียว ดอกเพศผู้จะอยู่ที่ส่วนบนของช่อดอก ในขณะที่ดอกเพศเมียจะอยู่ที่ส่วนล่าง ผลมีลักษณะเป็นผลเบอร์รี มีสีแดงหรือสีส้ม ผลมีขนาดประมาณ 1-2 เซนติเมตร
การใช้ประโยชน์
ในประเทศไทย บอนเต่าถูกนำมาใช้เป็นอาหาร โดยนำยอดอ่อนมาประกอบอาหาร เช่น แกง แกงส้ม แกงเลียง ต้มหรือ และอื่นๆ ส่วนใบอ่อนของบอนเต่าสามารถนำไปประกอบอาหารได้เช่นเดียวกัน นอกจากนี้ บอนเต่ายังนิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เนื่องจากมีใบที่มีสีสันสวยงาม นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณทางยาที่ใช้เป็นยาเขียว ด้วยการนำส่วนของรากมาทำเป็นยาต้มดื่ม
สรรพคุณทางยา
รากบอนเต่ามีสรรพคุณเป็นยาแก้ท้องร่วง แก้บิด แก้ปวดท้อง ขับเสมหะ แก้ไอ แก้เจ็บคอ แก้ริดสีดวงจมูก และแก้พิษแมลงกัดต่อย ใบบอนเต่ามีสรรพคุณเป็นยาแก้ไข้ รากและใบนำมาทำเป็นยาพอกรักษาแผล
คำเตือน
บอนเต่าเป็นพืชที่มีพิษทุกส่วน โดยเฉพาะสารแคลเซียมออกซาเลต (calcium oxalate) ซึ่งเป็นสารที่อาจทำให้เกิดอาการแสบร้อนในปาก คอ และหลอดอาหารได้ นอกจากนี้ ยังอาจทำให้เกิดอาการท้องร่วง อาเจียน และปวดท้องได้ ดังนั้น จึงไม่ควรบริโภคบอนเต่าในปริมาณมาก