ลีลาวดีหรือลั่นทม
ลีลาวดีหรือลั่นทม (ภาษาอังกฤษ: frangipani) เป็นไม้ยืนต้นเขตร้อน มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลางและใต้ และแคริบเบียน ปัจจุบันมีการนำไปปลูกในแหล่งต่างๆ ทั่วโลก ทั้งในเขตร้อนและเขตกึ่งร้อน
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- ลำต้นเป็นทรงพุ่ม สูงได้ถึง 10 เมตร แตกกิ่งก้านสาขามากตั้งแต่บริเวณโคนต้น เปลือกต้นเรียบสีน้ำตาลอ่อนหรือสีเทา
- ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ รูปไข่หรือรูปขอบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบหรือหยักเว้าตื้นๆ ผิวใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมันเงา ผิวใบด้านล่างสีเขียวอ่อน
- ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งหรือซอกใบ ดอกมีขนาดใหญ่ มีกลิ่นหอม กลีบดอกมี 5 กลีบ รูปไข่กลับหรือรูปขอบขนาน ปลายกลีบมน กลีบดอกซ้อนกันหลายชั้น กลีบดอกมีสีขาว สีชมพู สีเหลือง หรือสีแดง
- ผลเป็นฝักแบน รูปขอบขนาน ผลอ่อนสีเขียว เมื่อแก่จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล ภายในฝักมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดมีขนาดใหญ่ รูปรี สีน้ำตาลเข้ม
การปลูกและการดูแล
- ลีลาวดีหรือลั่นทมชอบดินร่วนระบายน้ำได้ดี ชอบแดดจัดหรือแดดรำไร
- การรดน้ำ ควรรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ แต่ไม่ควรให้น้ำขัง
- การใส่ปุ๋ย ควรใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยเคมีสูตรเสมอๆ ทุกๆ 2-3 เดือน
- การตัดแต่งกิ่ง ควรตัดแต่งกิ่งที่แห้งและเป็นโรคออก โดยควรตัดแต่งกิ่งในช่วงฤดูหนาว
สรรพคุณของลีลาวดีหรือลั่นทม
- ใบ มีฤทธิ์ลดความดันโลหิต แก้อาการปวดหัว
- เปลือกต้น มีฤทธิ์เป็นยาลดไข้ แก้ท้องร่วง แก้อาการปวดหัว
- ดอก มีฤทธิ์เป็นยาระบาย ขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ
- เมล็ด มีฤทธิ์เป็นยาลดความดันโลหิต แก้อาการปวดหัว
หมายเหตุ: ควรรับประทานยาจากลีลาวดีหรือลั่นทมภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น